Pulchri Studio den Haag, zondag 11 juni
Afgelopen zondag mocht ik voor collega's en belangstellenden een korte toelichting geven op het werk 'Tribes' in Pulchri, den Haag.
Hier volgt mijn 'praatje':
'Wie wij zijn als mensheid" is een actueel onderwerp. Mijn werk is een reactie op het werk van Tjipke Visser, die ruim honder jaar geleden de kwestbare mens als onderwerp nam.
In mijn verzameling van 500 klederdrachtpopjes heb ik maar 1 ingreep gedaan: ik heb ze uitgekleed. Ik heb ze geordend (ook een keuze) in 'Tribes'.
Zelf wil ik zo min mogelijk een waarde-oordeel vellen.
Welke lagen kun je 'lezen' in dit werk?
- Actueel (1): sociaal-economische spanningen (globalisering, vluchtelingen, rijk-arm binnen landen)
-Human Rights (2): Diversiteit, racisme, seksime, religie
Verder wil ik het algemeen antropologische interessant noemen. Horen we tot een groep? (Tribes) en waarom? (bescherming, op elkaar lijken) en wat is uitsluiting dan? (anderen - oorlog?)
Kwetsbare naaktheid:
Het uitkleden van de popjes (de folklore kleding was de reden om de popjes te kopen) legt veel blood. Naakt is de mens kwetsbaar en 'allemaal hetzelfde'. Maar in dit geval komen er veel onbedoelde effecten 'bloot' te liggen:
- preutsheid (westerse vrouwelijke popjes dragen vrijwel altijd een onderbroek, ook al zie je het niet)
-oosterse (India) poppen zijn van klei/papiermache en kennen mooie lichaamsvormen en vooral explicite borsten
-in spanje en thailand kijkt men vooral naar dansposes en met overdreven lange armen en benen
- west europees (duits,nederlands) is vaak kinderlijk, stijf, beetje stokkig lichaam (plastic) en rozig
- engelse popjes zijn zowat androgien en van 'vrouwtjes' worden met gemak 'mannetjes' gemaakt (onbedoelde genderneutraliteit)
- het materiaal zegt per land iets over de economie (toen het gemaakt werd, jaren 60-70): plastic standaardpop, duurder celluloid, of ter plekke gemaakt: papier mache, stof, restverwerking, hout. Soms veel handwerk (in landen waar arbeid weinig kost)
Gezichtsuitdrukking:
De 'groepen' hebben vaak een specifieke gezichtsuitdrukking. De vraag is: is dit wat de makers dachten dat ze gerepresenteerd moesten worden of was er vraag naar die 'stijl'? Een spiegel van ons of een spiegel van de makers?
Een vraag waar moeilijk antwoord op te geven is.
Nu, met diepere kennis van racisme en een opener discussie over gender identiteit is dit werk voor mij een 'open' werk. Trek zelf conclusies - zaten we fout, zitten we fout?